Trong bóng đá chuyên nghiệp với 11 người thi đấu, các huấn luyện viên thường sử dụng nhiều sơ đồ chiến thuật khác nhau. Điển hình nhất phải kể đến chiến thuật chuyền dài vượt tuyến, chúng chuyên tập trung vào khả năng phòng ngự, kiểm soát bóng cũng như tấn công bằng cách nhồi bóng vào trung lộ cho tiền đạo. Để hiểu rõ hơn về chiến thuật này, cách thức vận hành và ưu – nhược điểm ra sao, mời bạn đọc cùng Bongdaso tham khảo nội dung trong bài viết dưới đây nhé!
Tìm hiểu về chiến thuật chuyền dài vượt tuyến
Chiến thuật chuyền dài vượt tuyến là chiến thuật được sử dụng nhiều cho các đội bóng thiên về phòng ngự hoạt động với sơ đồ là 4-1-4-1. Đây là đội hình được các chuyên gia đánh giá là có sự chuyển biến linh hoạt giữa tấn công và phòng thủ với bộ khung gồm có:
- 1 thủ môn
- 4 hậu vệ là 2 hậu vệ cánh và 2 trung vệ
- 1 tiền vệ chuyên đánh chặn
- 4 tiền vệ công: 2 tiền vệ cánh và 2 tiền vệ trung tâm
- 1 tiền đạo trung phong cắm
Nói chung trong sơ đồ chuyền dài vượt tuyến chỉ bố trí duy nhất 1 tiền đạo trung phong cắm mà thôi. Do đó bản thân các cầu thủ cần phải có cho mình khả năng chơi bóng độc lập, dứt khoát và biết cách dứt điểm đa dạng.
Thời hoàng kim nhất của chiến thuật này gắn liền với khoảng thời gian đỉnh cao của CLB Barcelona thời điểm 2006 – 2011. Mãi về sau Real Madrid cũng sử dụng sơ đồ này cực hiệu quả. Đến nay Pep Guardiola vẫn duy trì thường xuyên sơ đồ chuyền dài vượt tuyến và dự kiến trong tương lai nó vẫn được các huấn luyện viên hàng đầu trọng dụng.
Vai trò cụ thể của các tuyến đội hình trong chiến thuật
Sức mạnh của chuyền dài vượt tuyến 80% nằm ở khu tuyến giữa. Lúc này tiền vệ chuyên đánh chặn sẽ là nhân tố quan trọng nên cần có thể lực sung mãn, khả năng tranh cướp bóng và đeo bám tốt để trở thành cầu nối giữa hàng tiền vệ phía trên và hàng trung vệ. Đặc biệt tiền vệ đánh chặn này còn có nhiệm vụ ngăn cản các tình huống đối thủ tấn công nhưng thường ít tham gia vào các pha tấn công/phản công của đội nhà.
Đối với hàng tiền vệ phía trên, 2 tiền vệ trung tâm thực hiện nhiệm vụ điều phối bóng, kết hợp cung tiền đạo trước và tiền vệ cánh để tung ra các tình huống chọc khe hay đường chuyền chuẩn xác và có tính sát thương cao.
Tiền đạo phải có khả năng chạy chỗ và không chiến tốt, có xu hướng di chuyển rộng rãi để xuyên thủng hàng phòng ngự của đối phương khi có cơ hội tốt. Còn vị trí hậu vệ giữ chức năng chính là bảo vệ khung thành, cần có những đường chuyền dài chất lượng lên phía trên cho hàng tiền vệ và tiền đạo ghi bàn.
Ưu – nhược điểm của chuyền dài vượt tuyến
Trong thế giới cầu túc muôn màu muôn vẻ, sẽ không có bất kỳ đội hình nào hoàn hảo 100% và sơ đồ chuyền dài vượt tuyến cũng không ngoại lệ. Dưới đây là phân tích ưu – nhược điểm cụ thể của đội hình này:
Ưu điểm
Chuyền dài vượt tuyến với sơ đồ 4-1-4-1 là biến thể của đội hình 4-5-1 truyền thống. Việc áp dụng chiến thuật này sẽ mang đến cho đội bóng của bạn 4 ưu điểm điển hình sau đây:
- Hàng tiền vệ đông đảo lên đến 4 người cho phép đội bóng áp dụng kiểm soát tốt khu vực giữa sân. Nhờ đó sẽ có nhiều bóng hơn để triển khai tấn công và hạn chế việc đối thủ có bóng phản công
- 2 tiền vệ biên chơi lối phản công nhanh mà có tốc độ sẽ có thể trừng phạt tốt đội hình dâng cao của đối thủ bằng cách tung ra đường chuyền hay tạt cánh chất lượng lên cho tiền đạo trung phong ghi bàn thắng
- Bên cạnh đó, 2 tiền vệ trung tâm áp dụng kỹ thuật khéo léo sẽ khuấy đảo được hàng thủ đối phương và ghi bàn thay cho tiền đạo nếu có cơ hội
- Nhờ sự hỗ trợ tốt của tiền vệ đánh chặn trong sơ đồ chiến thuật, hàng tiền vệ trên hoàn toàn có đủ thời gian trở về phía sân nhà để phòng ngự khi đối thủ triển khai phản công
Nhược điểm
Nhược điểm đầu tiên phải kể đến trong chiến thuật này đó là 2 hậu vệ cánh và 2 tiền vệ cánh. Họ là những người thường xuyên tham gia các nhiệm vụ phòng ngự và tấn công nên đến thời điểm nửa sau của trận đấu rất dễ bị mất thể lực. Điều này vô tình tạo ra sơ hở để đối thủ có cơ hội khai thác khu vực biên.
Tiếp theo, vị trí tiền đạo trung phong cắm phải chơi bóng 1 mình thường xuyên, họ có xu hướng đơn độc giữa hàng phòng ngự của đối thủ. Trong trường hợp không có bất kỳ sự hỗ trợ hay phối hợp nào từ phía đồng đội ở dưới thì rất dễ rơi vào tình trạng mất bóng.
Tóm lại, trong sơ đồ chiến thuật sử dụng chuyền dài vượt tuyến này yêu cầu cả hàng tiền đạo, tiền vệ và hậu vệ phải có một thể lực tốt, lối chơi tương đồng thì mới đạt kết quả cao được.
Cách khắc chế hiệu quả cho chiến thuật chuyền bóng dài vượt tuyến
Tuy chuyền dài vượt tuyến sở hữu điểm mạnh cả về phòng thủ và tấn công nhưng vẫn còn tồn tại những điểm yếu rất dễ bị đối thủ nhìn ra và bắt bài. Vậy đâu là cách khắc chế hiệu quả cho chiến thuật này?
Thường thì sơ đồ 3-1-4-2 (gồm 3 hậu vệ, 1 tiền vệ, 4 tiền vệ và 2 tiền đạo) có khả năng tận dụng tối đa nhược điểm của sơ đồ 4-1-4-1 và khắc chế chúng khá tốt. Cụ thể với tối đa 2 người tấn công, sơ đồ đội hình 3-1-4-2 cho phép làm lệch hướng tấn công của tiền đạo rồi tạo nhiều áp lực cho họ.
Hơn nữa, ở tuyến tiếp theo cũng có khá nhiều người chơi, đảm bảo sự cân bằng tốt cả ở tấn công và phòng thủ. Đến khi dâng cao để tấn công, hàng thủ được 3 cầu thủ phòng ngự tốt, kết hợp với tiền vệ và hậu vệ cánh trấn áp ý chí của sơ đồ chuyển dài vượt tuyến rồi tiến hành phản công nhanh.
Cầu thủ chuyền dài vượt tuyến hay nhất do chuyên gia Bongdaso bình chọn
Tình đến thời điểm hiện tại, có rất nhiều đội bóng áp dụng thành công chiến thuật này và đi kèm theo đó là những chân sút xuất sắc nhất.
Sau đây là danh sách 5 cầu thủ chuyền dài vượt tuyến (vẫn còn đang thi đấu) do chuyên gia Bongdaso trực tiếp bình chọn:
- Kevin De Bruyne: Là tiền vệ tấn công hàng đầu thế giới có lối đá sáng tạo với khả năng chuyền bóng chính xác, nhất là những đường chuyền dài vượt tuyến
- Toni Kroos: Là tiền vệ của CLB Real Madrid, được mọi người biết đến với khả năng trình diễn và kiểm soát trận đấu hiệu quả bằng các đường chuyền dài chất lượng
- Luka Modric: Cầu thủ này cũng thuộc đội tuyển Real Madrid, sở hữu khả năng trình diễn tốt, điều khiển trận đấu hiệu quả bằng khả năng chuyền dài để tạo ra cơ hội từ không gian rộng
- Paul Pogba: Tuy những năm qua anh có phong độ không quá xuất sắc nhưng khả năng chuyền dài vượt tuyến của Paul Pogba vẫn được đánh giá cao
- Trent Alexander-Arnold: Là hậu vệ phải đang chơi tại CLB Liverpool, nổi tiếng với khả năng tấn công sát thương cũng như cung cấp nhiều đường chuyền dài chuẩn xác, nhất là những quả đá phạt góc.
Huyền thoại chuyền bóng dài đỉnh cao trong bóng đá:
- Paul Scholes
- Gerrard
- Michael Carrick
- Xabi Alonso
- Lampard
- Andrea Pirlo
- Xavi Hernandez
- Yaya Toure
- Santi Cazorla
- …
Tổng kết
Trên đây là toàn bộ thông tin chia sẻ về chiến thuật chuyền dài vượt tuyến mà chúng tôi đã sưu tầm được để gửi đến cho bạn đọc tham khảo. Mong rằng qua nội dung hữu ích này, bạn đã hiểu rõ hơn về ưu – nhược điểm và cách thức vận hành hiệu quả của sơ đồ này.
Nói chung, nếu huấn luyện viên biết cách chọn lựa và sử dụng các vị trí một cách khoa học thì đội hình này sẽ cho một sức mạnh đáng gờm.
